Cardamino(-di-sèt-fuioun)
Cardamine heptaphylla
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Cardamine à sept folioles.
Descripcioun :Grando cardamino que trachis dins li bos fres coume li faio e li blachiero. Es uno planto sènso péu emé un gros rizoumo (4 à 10 mm de diamètre) qu'a d'escaumo de 1 à 2 mm. Fai uno bello enflourejado de flour blanco o roso. Li boudousco, pulèu longo, fan de 3 à 8 cm. Se recounèis evidentamen à si fuioun groupa pèr sèt (fotò).
Usanço :Èi pas uno planto di mai goustouso, mai èi manjadisso. Li fueio se fan pulèu couire, an un goust proche dóu caulet e dóu raifort. Li flour soun peréu bono à manja.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cardamine
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Faio
- Blachiero
- Bos fres
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Cardamine heptaphylla (Vill.) O.E.Schulz, 1903
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753